Rekultivacija

Rekultivacija degradiranog zemljišta

Rekultivacija degradiranog zemljišta kod površinske eksploatacije. U Srbiji postoji veliki broj rudnika uglja, kamenoloma, gliništa i sličnih površina koje se nakon eksploatacije prepuštaju prirodnoj rekultivaciji – procesu koji teče veoma sporo, meri se desetinama godina, dok na nekim lokacijama nije moguć. Pravilan pristup rekultivaciji podrazumeva planski postupak, na osnovu baze podataka.

Kostolački ugljeni basen prostire se na površini od 400 km2 i u okviru njega su ispitane rezerve lignita, mrkog i kamenog uglja. Intezitet ekslpatacije je godišnja proizvodnja od 9 mil. tona uglja. Najveće količine uglja se troše u termolektranama Kostolac A (100+200 MW) i Kostolac B (dva bloka ukupne snage 700 MW) sa godišnjom proizvodnjom elektrinčne energije od 6 milijardi KWh. Proizvedenom strujom zadovoljavaju 10–15 % potreba Srbije. Istovremeno je za potrebe površinske eksplatcije uglja, deponovanja jalovine, izgradnju objekata i pogona, termoelktrana i deponija pepela zauzeto 3.000 ha zemljišta. Negativni efekti u životnoj sredini su: zagađenje i uništavanje zemljišta, regulacija vodotokova, promena kvaliteta vazduha, promena kvaliteta površinskih i pozemnih voda, deponovanje pepela i šljake i deponovanje jalovine. Velikim naporima se ovi teško oštećeni prostori vraćaju prvobitnom izgledu i funkciji. U pogledu rekultivacije jalovišta sa površinskih otkopa uglja značajni rezultati su postignuti u šumskoj rekultivaciji na kosinama odlagališta Ćirikovac, Kostolac, Klenovnik i Drmno. Za potrebe rekultivacije podignut je i rasadnik drveća i žbunja sa oko 10.000 sadnica. Na ravnim deponijama odlagališta u Ćirikovcu zemljište je pripremljeno za poljoprivrednu proizvodnju. Na ravnim delovima spoljnog odlagališta kopa Drmno primenjuju se nove tehnologije rekultivacije zemljišta za poljoprivrednu proizvodnju.U narednom periodu na ovom rekultivisanom zemljištu, RIO će podići najmoderniji zasad jabuke na 8 ha.

Osim jalovina za potrebe uređenja parkova i drugih javnih površina podignut je plastenik koji na 400 m2gde se prozvodi oko 20 vrsta saksijskog i baštenskog cveća. Rekultivacioni napori su praćeni edukacijom najmlađih koji kroz različite projekte kao što je Dečija šuma i Moje prvo drvo uče o značaju ozelenjavanja i čuvanja životne sredine.

 

Najveća delatnost kompanije

Najveća delatnost kompanije su obimni zahvati rekultivacije i ozelenjavanja, presvega rigidnih i jalovih zemljišta nastalih usled rada energetskih i industrijskih pogona TE-KO “Kostolac”, na kojima je RIO izgradio svoje jedinstveno iskustvo, rekultivišući preko 800 hektara površine na kostolačkim kopovima.

Pored toga, naše stalne delatnosti su i održavanje već postojećih zelenih površina i njihova zaštita od požara, održavanje i uređenje unutrašnjeg i spoljašnjeg botaničkog enterijera, proizvodnja rasada i ukrasnih i parkovskih šumskih zasada, kao i proizvodnja zdrave hrane.

Sagorevanje uglja u kotlovima termoelktrana u Kostolcu ima seriju negativnih dejstava u životnoj sredini. Ovi uticaji se mogu generisati na sledeći načina: promene kvaliteta vazduha usled emisije dimnih gasova i praškastih materija, produkcija pepela i šljake i promena kuvaliteta površinskih i podzemnih voda. Rekultivacija u zaštiti vazduha obuhvata: podizanje zaštitnih pojaseva i ozelenjavanje i podizanje šumskih zasada u blizini zagađivača. Rekultivacija pepelišta na lokaciji srednje Kostolačko ostrvo obuhvata spontanu fitorestauraciju na nižim kotama terena, trajnu zeljastu rekultivaciju na starim deponijama, šumsku rekultivaciju na kosinama bedema i nasipa i zatvorenih deponija kao i privremeno vezivanje pepela na rezervim kasetama biopokrivačem od zeljastih biljaka. Otkriveno je da se tokom rekultivacije pedološke i hemiske osbine pepela sporo menjaju. Biogena svojstva se menjaju brže, a pojedine grupe mikroorganizama u pepelu predstavljaju važan resurs za proizvodnju biološki aktivnih supstanci. Osim toga, na pepelu je primenjena i nova tehnologija fitoremedijacija za fitoekstraciju i fitostabilizaciju teških metala.

Najveća delatnost kompanije RIO su obimni zahvati rekultivacije i ozelenjavanja, pre svega rigidnih i jalovih zemljišta, nastalih usled rada energetskih i industrijskih pogona TE-KO Kostolac. Rekultivacija zemljišta za potrebe TE KO Kostolca, urađena je na preko 800 hektara.
Rekultivacija se deli u dva dela :

• Tehnički deo kojim se vrši ravnjanje površina na odlagalištima, i to planiranjem jalovine i nanošenjem humusno-akumulativnog sloja, tako da odlagališta odmah postanu pogodna za savremenu poljoprivrednu obradu i upotrebu poljoprivrednih mašina.

• Agrobiološki deo, koji ima zadatak da bio rekultivacijom pripremi jalovinu za prevođenje u plodno zemljište osposobljeno za poljoprivrednu proizvodnju.

 

Rekultivacija je spor proces

Rekultivacija je spor proces, vezan za dinamiku odlaganja jalovinskog materijala, tehničke kapacitete i sukcesivne biološke rekultivacije koje napreduju tempom kakav diktira priroda. Na Kostolačkim kopovima, se primenjuju savremene tehnologije biološke rekultivacije na bazi zeolita i ugljene prašine, kako bi se postupak obavio brže i jeftinije.